Verslag commissie Ruimte 13-03-2019

Verslag vergadering Commissie Ruimte, gemeente Maasdriel 13 maart 2019

De Commissie vergaderde in een voltallige zitting, ondersteund door een ambtenaar met de rol van case-manager, en een jurist van het bureau Ten Holter Noordam als ambtelijk adviseur. Alle wethouders van de gemeente waren ook aanwezig. Op de publieke tribune zaten ongeveer 80 man; de pers was aanwezig.

Er waren 5 insprekers, waarvan er 3 over de uitbreiding van de geitenstal in Hurwenen/Rossum spraken. Het drietal belichtte vooral de gevaren voor de gezondheid voor de bevolking van de door Alexander van der Schans beoogde uitbreiding van zijn geitenfokbedrijf. Maar er was ook aandacht voor het sociale en morele aspect.

De meerderheid van de commissieleden hadden geen goed woord over voor de uitbreiding die Van der Schans wil. Hun kritiek gold een veelheid van elementen, die in het rapport van Ten Holter Noordam zijn beschreven. De historie van het dossier werd door sommigen belicht, ook door wethouder De Vries. De problemen vloeien voort uit beslissingen van 2006. De Raad heeft toen unaniem besloten de gewenste vergunning te verlenen. Ten Holter Noordam meent dat dit in die tijd ‘integere en verdedigbare beslissingen’ waren, waar echter nu geheel anders tegenaan wordt gekeken. Er zijn in de vergunningverlening veel fouten gemaakt. Fouten door het ambtelijke apparaat van de gemeente, maar ook door de Omgevingsdienst en door de verantwoordelijke wethouders. Sommige vergunningen zijn ‘van rechtswege’ verleend, wat inhoudt dat de gemeente Maasdriel in gebreke is gebleven om op tijd een beslissing te nemen, wat voor de aanvrager betekende dat de vergunning volgens aanvraag werd verleend. Er was in de Commissie veel kritiek op de afhandeling van procedures door de Omgevings-dienst Rivierenland die door het college van Maasdriel te hulp werd geroepen. Maar er bleken ook documenten ‘zoek’ – of nooit hadden bestaan – en er zijn essentiële documenten door de gemeente niet aan de ODR doorgegeven, zodat die haar werk niet goed kon doen. Er was tevens grote kritiek op voorgaande colleges, maar de wethouder benadrukte dat hij nu verantwoordelijk is voor fouten uit het verleden en dat de vroegere colleges destijds volop gesteund werden door raadsleden die ook nu weer deel uit maken van de raad. Hijzelf incluis.

Veel van de discussies ging dus over hoe het zover had kunnen komen. En minder over wat er nu moet gebeuren. Een aantal Commissieleden (GroenLinks/PvdA, D’66, VVD) wilden het onderzoek van Ten Holten Noordam uitbreiden met niet-bestuurlijke aspecten van het probleem en deze in een zogenoemd Raadsonderzoek aan de orde stellen. Anderen (SSM en CDA) voelden daar minder voor. Algemeen was de mening dat het nu om oplossingen ging, om het voorkomen van gezondheidsrisico’s voor de bevolking en genoegdoening voor degenen die vinden dat Van der Schans moet inbinden. Hij verdient al genoeg, waarom nog meer? De Commissie vond ook dat de gemeente de regie van het een en ander weer terug moet zien te krijgen. Die zou nu bij Van der Schans en zijn adviseurs liggen. De wethouder ondersteunde dit, maar gaf in zijn wijdlopige betogen ook echter vaak aan dat hij met de zaak ‘volop’ bezig was, maar verzuimde steeds aan te geven wat hij concreet ‘volop’ deed. Vrij algemeen was men bovendien onthutst over de gang van zaken die in het rapport van Ten Holter Noordam zijn beschreven, en die bij de burger het vertrouwen in de politiek aantast. Het geeft de kloof aan tussen bestuurders die de zaak administratief en bestuurlijk goed willen regelen en burgers die op concrete acties en resultaten verwachten.

Er zijn inmiddels diverse overheidsinstellingen druk bezig met het probleem. In het ambtelijk apparaat van Maasdriel is 1 tot 1½ fte beschikbaar, de wethouder is er dagelijks mee bezig, de gedeputeerde Drenth van de provincie Gelderland spreekt wekelijks met de wethouder over oplossingen. Drenth brengt een dezer dagen een bezoek aan de geitenhouder, waar de wethouder niet bij zal zijn, maar zijn ambtelijk adviseur wel. Alle acties zijn bedoeld om de geplande uitbreiding van de geitenfokstal tot 13 000 geiten tegen te houden. De geitenhouder zou, volgens zeggen, na de uitbreiding de grootste geitenboer in heel Europa worden. Wanneer is het genoeg?

Er zijn eigenlijk 3 dossiers aan de orde, betoogt de case-manager, de heer Peters, die wel met concrete zaken kwam. Het dossier met betrekking tot de ruimtelijke ordening is afgesloten door het besluit van de Raad van State, maar op dit moment doet de gemeente – met hulp van haar adviseurs – onderzoek naar milieuaspecten. Het is waarschijnlijk dat daar aanvullende vergunningen voor nodig zijn, die nog niet zijn afgegeven. De zaak is m.a.w. nog niet afgelopen. In de komende weken worden de mogelijkheden die de gemeente heeft duidelijk. Tenslotte is er het sociale aspect. Die gaat om de bewoners van de twee dorpen, die hun zorgen in de inspraakronde duidelijk hebben weergegeven. Ook noemde Peters de recente acties van het college om het bedrijf van Van der Schans te verplaatsen naar een gebied dat verder van de kernen af ligt. Deze nieuwe vestiging zou aan de Veilingweg kunnen worden gesitueerd. Maar er zijn ook andere opties, waar hij niets over wilde zeggen. Misschien dat er dan nieuwe problemen gaan spelen, voor Velddriel en Bruchem bijvoorbeeld.

Er is nog een m.i. belangrijke opmerking van commissielid Van Drunen die de moeite van het vermelden waard is. Van Drunen gaat in op de manier waarop de Raad over omvangrijke en soms moeilijke dossiers moet beslissen. Vooral als het om zaken van ruimtelijke ordening gaat. Op het moment van beslissen, realiseer je je niet dat de consequenties ingrijpend kunnen zijn, maar vooral dat je na verloop van tijd geheel anders tegen bepaalde zaken aan kunt gaan kijken. Maar het leed is dan al geschied. En je kunt het niet meer terug draaien. Van Drunen gaf voor het probleem dat hij signaleerde geen oplossing.

14 maart 2019,
Hans ter Heege, SP Bommelerwaard